Bouwdata

Hoe een realistische kosteninschatting vandaag begint bij geometrie

Vraag een bouwheer hoeveel een gebouw mag kosten, en het antwoord komt vaak in de vorm van een vierkante meter prijs. Het is een reflex die diep ingebakken zit in de sector. Maar wie ooit betrokken was bij een project dat budgettair ontspoorde, weet: een m²-prijs zonder context zegt bitter weinig.

Waarom? Omdat een vierkante meter niets zegt over de vorm, de verhouding tussen functies, het volume of de technische complexiteit van het gebouw. Een gebouw met terug springende volumes, verspringende gevels en inpandige terrassen is structureel en technisch veel complexer dan een compact volume zonder onderbrekingen — ook al hebben beide dezelfde bruto vloeroppervlakte.

Je ziet het perfect in dit korte filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=VkZz3lwbFHA : twee gebouwen met een identiek aantal vierkante meters, maar een wereld van verschil in uitvoering. Waar het ene model eenvoudig gestapeld is, telt het andere talloze knikken, uitsprongen en balkonzones. Het resultaat? Meer gevel, meer koudebruggen, meer complexiteit — en dus een hogere kost.

De oplossing zit in geometrie. In plaats van te rekenen met één getal per vierkante meter, vertrekken we vanuit meetbare bouwkundige componenten: geveloppervlakte, dakoppervlak, funderingsvoetafdruk, enzovoort. Binnen het BouwData-rekeningstelsel zijn deze toegevoegd als noodzakelijke uitbreidingen op de bestaande normeringen (zoals NBN EN 15221-6), zodat kosteninschattingen in een vroeg stadium werkbaar en betrouwbaar worden. Deze geometrische dragers vormen de brug tussen het massamodel en een realistische investering.
Dit is geen extra ballast, wel een slimmere start. In stap S1 van het ontwerpproces (Preparation & Brief) volstaat een massamodel om de ruimtelijke impact van het programma van eisen in kaart te brengen. Zo kunnen verschillende scenario’s objectief worden vergeleken – nog vóór er sprake is van een uitgewerkt ontwerp.

De meerwaarde?
– Voor bouwheren: minder verrassingen achteraf.
– Voor ontwerpers: meer vrijheid binnen duidelijke grenzen. En vooral: ruimte om de kern van hun visie te verdedigen. Wat is die ene ontwerpkeuze waar je als creatieveling niet van wil afwijken? Dát wordt het ankerpunt van het ontwerp én de dialoog binnen het bouwteam.
– Voor het hele team: een gedeeld referentiekader dat meegroeit doorheen het proces.

🎯 Praktisch handvat

Zet bij je volgende project niet de m²-prijs centraal, maar stel eerst deze vraag:
Welke geometrische componenten (zoals gevel, dak, fundering) bepalen hier de kost?
En voor ontwerpers: Wat is jouw key feature die absoluut overeind moet blijven?
Dat wordt het creatieve kompas van het team.